De rekening klopt. De rekening klopt niet. Minder belastingen, maar bijgevolg ook minder geld om de klimaatdoelstellingen te halen. Een nieuw naampje, Tommeltaks, en een bijhorende inhoudsloze petitie. Welkom in het Belgische energiedebat. Zijn het land, de burger en het klimaat er de voorbije weken op vooruit gegaan? Weinig waarschijnlijk. Dit politiek gekrakeel toont alweer aan dat België nog steeds geen langetermijnvisie heeft inzake energiebeleid. Sinds 2003 doet men steeds opnieuw enkel het hoogstnoodzakelijke om vijf jaar politiek te kunnen overleven.
Minister Tommelein heeft alvast op één punt gelijk. Beter om de doelstellingen net niet te halen, dan op een verkeerde wijze. Wat is een verkeerde wijze? De kosten van groenestroomcertificaten laten ontsporen om tijdelijke werkgelegenheid in stand te houden. Biomassacentrales met bedenkelijke duurzaamheid en overdreven winstmarges subsidiëren. Dit soort flaters veroorzaakt op termijn financiële putten en keert de publieke opinie tegen de overgang naar een duurzamere energievoorziening.
Wat is dan de juiste manier? Om de doelstellingen voor 2020 alsnog te halen, verwacht de minister meer inzet van burgers en bedrijven. Meer zonnepanelen en windmolens plaatsen, is de boodschap. Extra windmolens kunnen op zulke korte termijn echter niet vergund en gebouwd worden. En de nodige hoeveelheid extra zonnepanelen is onrealistisch groot. Maar bovenal, kan je dit nog beleid noemen? “Vraag niet wat Vlaanderen kan doen voor u, maar wat u kan doen voor Vlaanderen”, aldus de minister. Ofwel: burgers en bedrijven, los het alsjeblieft zelf op!
Wat onze samenleving nodig heeft, is een breed gedragen maatschappelijke visie over onze toekomstige energievoorziening. Geen onsamenhangende puzzel van akkoordjes waarin iedereen een beetje gelijk krijgt – de compromis cultuur waar ons land zo berucht voor is. Neen, wij willen een coherente visie die onderschreven wordt door alle partijen en gedragen wordt over verkiezingen heen. Daarvoor is het eerst nodig de burger op serene en objectieve wijze te informeren. Met simpele en verstaanbare, doch wetenschappelijk verantwoorde duiding. No-nonsense. Zonder angstzaaierij over black-outs en kernrampen, en zonder de polarisering door ideologen.
Hernieuwbare energie zal onze facturen nu niet doen dalen, dat is burgers voorliegen en desillusioneren over hun groene inspanningen. Met subsidies smijten zal het klimaat niet redden, noch zal een opportunistische belastingverlaging dat doen. Bepaalde technologieën verketteren met mythes en wetenschappelijk onderzoek saboteren, bedreigt onze flexibiliteit. Niemand is gebaat bij een polemiek over een procent meer of minder CO2 uitstoot. Het debat hoort niet te gaan over enkele miljoenen euro’s, maar over de toekomst van miljoenen mensen.