Smart Cities – Energie in de nabije toekomst


Smartphones, smart metering en smart grids zijn woorden die de laatste jaren de wereld veroverden. Ze houden computergestuurde intelligente toepassingen, ofwel apps, in. Bovendien zijn ze gebruiksvriendelijk. Dat ze van nut kunnen zijn, hebben ze al lang bewezen. Ze maken het leven gemakkelijker. Het tijdperk van de intelligente systemen is aangebroken. Voorlopig voeren spelletjes en grappige toepassingen de vlag op de hedendaagse smartphones, maar smart technologie heeft veel meer in petto. De ontwikkelingen in de smart-hype hebben ook een toepassing in een gebied waar je dat niet onmiddellijk verwacht: steden, metropolen en hun energieverbruik. In tegenstelling tot het reduceren van de iPhone tot speelgoed, is het koppelen van Smart City-technologie aan smartphones van fundamenteel belang voor de leefbaarheid in onze steden.

Waarom de steden smart moeten worden.

Wereldwijd neemt het aantal stadsbewoners enorm toe. In 2050 zullen 6,5 van de 9 miljard mensen in stedelijke gebieden wonen. Op dit moment zijn dat er ongeveer 3,5 van de 7 miljard. Het algemene energie- en klimaatbeleid moet over de hele wereld aangepast worden aan deze evolutie. Hoe pakken we deze problematiek het best aan? Hoe kunnen we de leefbaarheid in onze steden garanderen? Hoe kunnen we de steden aantrekkelijk maken voor toekomstige generaties zonder dat ze de wereld naar de vaantjes helpen? Het juiste antwoord ligt zeker niet in het verder doen zoals we nu bezig zijn. De oplossing ligt in de slimme steden, de Smart Cities.

Smart Cities, wat?

De steden van de toekomst zullen overladen zijn met smart-technologie. Het concept “Smart Cities” is dan wel nagelnieuw, toch zal het in de nabije toekomst een wereldwijde impact hebben op de samenleving. Deze impact is broodnodig eens het aanpassen of verzuipen zal zijn. Ziet zo’n Smart City er dan anders uit dan een normale stad? Ondergaat het hele stadsleven een totale transformatie? Neen! Dat een stad al dan niet met smart technologie uitgerust is, zal enkel merkbaar zijn in de luxe en high-tech diensten waar de inwoners van zullen genieten. Het is geen nieuws dat initiatieven die het leven van de bevolking te ingrijpend veranderen keer op keer falen. Campagnes die mensen motiveren om bewuster te leven, zijn niet voldoende. Daarom moeten we inzetten op efficiënte, slimme technologie en een motiverend prijsbeleid waar vervuilende goederen meer kosten.

Hoe werkt dat?

Kortweg zou je kunnen zeggen dat een smart city een stad is waar smart technologie diep in het stedelijke leven verweven en verborgen zit. Dit kan in onnoemlijk veel aspecten. Enkele voorbeelden:

Slimme toepassingen in huizen, appartementen en kantoren zullen er voor zorgen dat de ecologische impact van het wonen drastisch vermindert. Uw wasmachine zal bijvoorbeeld de was doen op een moment van een lage energieprijs. In de toekomst wordt immers gewerkt met variabele tarieven, en niet meer met dag- en nacht tarief. Uw smartphone zal door zijn agenda en plaatsbepaling weten wanneer u van het werk terugkomt en het huis op de juiste temperatuur moet zijn. Geen probleem als u uw computerscherm vergeet uit te schakelen op het werk. Een slimme toepassing, of app, zal dit voor u doen. Dit zijn slechts enkele voorbeelden. Je wint in comfort en in energiekost spaar je vrachtwagens vol geld en tijd uit.

Het openbaar vervoer zal zich veel intelligenter kunnen opstellen. Via apps op smartphones van reizigers en pendelaars zullen treinuren en buslijnen veel beter op de passagiersstromen afgestemd worden, wat nu tot veel problemen blijkt te leiden.

Het energienet zal uitgerust worden met smart technologie ter creatie van het zogenaamde ‘smart grid’. De intrede van de slimme energiemeters is noodzakelijk om informatie en sturing in het energienet op te zetten. Om een significante hoeveelheid hernieuwbare energie technisch mogelijk te maken is een slimme communicatie in het energienet nodig. Als we eerlijk zijn, is het aandeel hernieuwbare productie nog steeds klein, in tegenstelling tot wat sommigen beweren. Zelfs nu, met een beperkte hoeveelheid hernieuwbare energieproductie, wordt het net te zwaar belast door zonnepanelen en windmolens. Dit levert technische problemen op die zullen verergeren indien het aandeel hernieuwbare energie groter wordt. Een smart grid in een smart city is hier de oplossing.

Wat kost dat?

Nu is de vraag: wie gaat dat betalen? Er zijn serieuze investeringen nodig om dit alles te volbrengen. Uiteraard gebeurt dit niet van vandaag op morgen. Het wordt wellicht eerder een evolutie dan een revolutie. Maar iemand zal er ooit mee moeten beginnen. In de eerste plaats zou je denken aan de overheid. Het is maar de vraag of ze zoiets efficiënt kunnen realiseren als ze vandaag de dag het traditionele (volledig gedateerde) energienet al moeilijk onder controle krijgen. Kans op slagen lijkt groter te zijn als men kijkt naar de private sector: bouwpromotoren, investeerders, afvalverwerkers, energiebedrijven, transmissie, distributie en hoogtechnologie.

Op dit vlak is Zweden ons mijlenver voor. De eerste Zweedse projecten (Hammarby Sjöstad, Stockholm Royal Seaport) worden nu afgerond op die manier en met minimale financiële interventie door de overheid, slagen ze in hun opzet. De investeerders zien hun investeringsreturn sneller dan verwacht en gaan verder met opvolgprojecten, ze gaan smarter en smarter, duurzamer en duurzamer.

Privacy

Het grote probleem voor de invoering van deze slimme technologie in ons leven is privacy. Mogen we zomaar informatie en data verzamelen over het privéleven van onze stadsgenoten om alles efficiënter te laten werken? Een bedrijf zou bijvoorbeeld kunnen bepalen wanneer jij naar huis gaat. Wat moet met deze data gebeuren? Helpt het als we ze anoniem maken? Dit zijn juridische vragen die uitgespit moeten worden door de ondernemers in deze sector.

Smart Cities is een sector waar veel goeds te verwezenlijken is. We hebben deze vooruitgang nodig en het loont de moeite om te investeren.We moeten gewoon moed tonen en onze tanden er in zetten. We moeten tijd maken om samen te zitten met alle belanghebbenden, overheden, investeerders, energiebedrijven, architecten, afvalverwerkers, bouwpromotoren, enzoverder, om uit te zoeken wat de mogelijkheden zijn en hoe we tot het meest ecologisch en economisch rendabele resultaat komen. We moeten de motivatie vinden om over te gaan tot implementatie. Deze motivatie zal voor elke belanghebbende anders zijn, voor de ene behoud van het milieu of het bestuurbaar houden van een enorme populatie, voor de andere een return op investering. Wat telt, is dat we er geraken. Het is onze plicht naar toekomstige generaties toe.